مقایسه چیلر هواخنک و آب خنک
چیلرها در دو نوع هواخنک Ac chiller)) و آب‌خنک Wc chiller)) در بازار موجود هستند. هر کدام از این چیلرها کاربرد و خصوصیات خاص خود را دارند. در این مقاله قصد داریم چیلرهای هواخنک و آب‌خنک را از نظر ویژگی‌های مختلف بررسی کرده و آنها را با یکدیگر مقایسه کنیم. پس تا پایان با ما همراه باشید.
تفاوت ساختار چیلر هواخنک و آب‌خنک
هر دو چیلر طبق سیکل تبرید تراکمی تبخیری سرما تولید می‌کنند. روال کار سیکل تبرید تراکمی تبخیری به این صورت است که مبرد موجود در داخل اواپراتور، گرمای سیال واسط(آب) را می‌گیرد و با تبخیر خود، باعث تولید سرمایش می‌شود. حال مبرد بخار شده به سمت کمپرسور حرکت کرده و در آنجا متراکم می‌شود و سپس با فشار و دمای بسیار بالاتر به سمت کندانسور حرکت میکند. هنگامی که بخار مبرد به کندانسور رسید، به علت تبادل حرارت تقطیر می‌شود و سپس به سمت اکسپنشن ولو(شیر انبساط) حرکت میکند، در داخل شیر انبساط منبسط می‌شود و به صورت مایع با فشار کم وارد اپراتور می‌شود. تفاوت چیلر هوا خنک و آب‌خنک در نوع کندانسور است که در هوا خنک کندانسور هوایی است و مبرد با تبادل حرارت با هوا تقطیر می‌شود؛ اما در آب خنک کندانسور از نوع آب خنک است و مبرد با تبادل حرارت با آب تقطیر می‌شود.
مقایسه ابعاد و اندازه چیلر هوا خنک و آب‌خنک
اگر ظرفیت برودتی یکسان باشد، اندازه چیلر هواخنک از آب‌خنک بیشتر است؛ چون چیلر هواخنک کندانسور، کمپرسور و تابلو برق بزرگتری نسبت به چیلر آب‌خنک دارد. که دلیل این امر تعداد زیاد حفاظ‌ها در چیلر هوا خنک برای محافظت از فن‌هاست. ضمناً برای تقطیر مناسب مبرد، کندانسور هوایی به سطح تبادل بیشتری نیاز دارد و برای افزایش تبادل حرکتی بین هوا و کندانسور، باید از فن استفاده شود؛ در غیر این صورت ابعاد کندانسور به صورت غیر قابل تصوری بزرگ خواهد شد.
مقایسه مصرف برق چیلر هوا خنک و آب‌خنک
همانطور که در قسمت قبل اشاره کردیم، اندازه کمپرسور چیلر هواخنک از چیلر آب‌خنک بیشتر است؛ در نتیجه مصرف برق چیلر هوا خنک بیشتر از چیلر آب‌خنک است. دلیل دیگر این امر، فشار کاری بالای چیلر هوا خنک است که باعث افزایش مصرف برق می‌شود. وجود فن نیز یکی دیگر از عوامل افزایش مصرف برق چیلرهای هواخنک است. پس به طور خلاصه می‌توان گفت کمپرسور بزرگ، وجود فن و فشار کاری بیشتر، سه عامل مهم در افزایش مصرف برق در چیلرهای هوا خنک است.
مقایسه مصرف آب چیلر هواخنک و آب‌خنک
مقدار آب مصرفی در چیلرهای آب‌خنک نسبت به چیلرهای هواخنک بیشتر است. چون عمل کندانس و تقطیر توسط آب در حال گردش صورت می‌گیرد. در حالی که این عمل در چیلر هواخنک توسط هوا انجام می‌شود و اصلاً نیازی به مصرف آب ندارد. در چیلر آب‌خنک آبی که به برج خنک کننده می‌رود، پس از خنک شدن به کندانسور برگشته و تقطیر انجام می‌دهد و سپس مجدداً با دمای بالا به سمت برج خنک کننده می‌رود. در این میان به علت پاشش آب از داخل برج خنک کننده به بیرون، مقداری از آب از مدار خارج شده که این مقدار آب باید جبران شود. پس می‌توان گفت مصرف آب در چیلر آب‌خنک به اندازه یک و نیم درصد آبی است که بین کندانسور و برج خنک کننده در گردش است.
مقایسه قیمت چیلر هواخنک و آب‌خنک
اگر ظرفیت برودتی یکسان باشد، به چند دلیل قیمت چیلر هواخنک نسبت به چیلر آب‌خنک بیشتر است؛ چیلر هوا خنک کندانسور متفاوتی نسبت به چیلر آب خنک دارد، کمپرسور آن بزرگ‌تر بوده، و قطعات و حفاظت‌های تابلو برق چیلر هواخنک بیشتر است که این امر باعث افزایش سایز تابلو برق آن می‌شود.
مقایسه هزینه نگهداری چیلر هواخنک و آب‌خنک
چیلر آب‌خنک هزینه و نگهداری بیشتری نیاز دارد؛ چون دارای قطعاتی مثل برج خنک کننده، پمپاژ، سیستم لوله کشی و… است. این سیستم‌ها به علاوه وجود آب در گردش بین برج خنک کننده و کندانسور و سخت‌گیری از آب باعث افزایش هزینه نگهداری چیلر آب‌خنک می‌شود. این در حالی است که چیلر هواخنک فاقد سیستم خنک کننده لوله کشی و پمپاژ است و در نتیجه خرابی ناشی از این موارد کمتر است.
مقایسه طول عمر چیلر هواخنک و آب‌خنک
چیلر آب‌خنک به علت فشار کاری کمتر و دمای کندانس پایین‌تر طول عمری به اندازه ۳۰ تا ۴۰ سال دارد. اما این به شرطی است که نگهداری و راهبری چیلر به صورت صحیح و استاندارد صورت گیرد. با حفظ و رعایت همین اصول نگهداری صحیح، چیلر هواخنک طول عمری معادل ۲۰ تا ۳۰ سال دارد. چون فشار کاری و دمای کندانس بالاتری نسبت به چیلر آب‌خنک دارد. ضمناً طراحی اصولی کندانسور و اپراتور و نوع کمپرسور نیز نقش ویژه‌ای در تعیین طول عمر چیلرها دارد.
مقایسه راندمان و ضریب عملکرد چیلر هواخنک و آب‌خنک
از آنجایی که چیلر آب‌خنک دمای کندانس و سابکول پایین‌تری دارد و مبرد با دمای پایین‌تری به اواپراتور وارد می‌شود، ظرفیت جذب گرما توسط مبرد از سیال واسط که همان آب است بیشتر می‌شود. این مسئله باعث تولید برودت بیشتر در اواپراتور چیلر آب‌خنک نسبت به چیلر هوا خنک می‌شود؛ در نتیجه در چیلر تراکمی که دارای کمپرسور با توان مشخص است، تولید برودت و سرما در چیلر آب‌خنک بیشتر از چیلر هوا خنک است؛ پس ضریب عملکرد چیلر آب‌خنک بیشتر است.
چیلر مناسب برای دمای زیر صفر
هم چیلر هواخنک و هم چیلر آب‌خنک برای دمای زیر صفر طراحی شده‌اند. اما اگر دمای اواپراتور خیلی پایین باشد، باید از چیلر آب‌خنک استفاده کنیم. چون چیلر آب‌خنک دمای سابکول و کندانس پایین‌تری دارد؛ در نتیجه بهتر می‌تواند تولید سرما و برودت انجام دهد.
عوامل مهمی در انتخاب نوع چیلر تراکمی دخیل هستند؛ مثل شرایط جوی محل نصب، بودجه خرید، آلودگی صوتی دستگاه، هزینه‌های نصب و نگهداری، سایز دستگاه، میزان مصرف آب و برق و… .علاوه بر این موارد، هنگام خرید به خدمات پس از فروش و در دسترس بودن قطعات سیستم توجه کنید. ضمناً چیلرها را باید به صورت دوره‌ای سرویس کنید؛ زیرا این امر باعث افزایش طول عمر این سیستم‌ها می‌شود.
پرسش‌های متداول
۱ـ اگر بخواهیم از مینی چیلر استفاده کنیم، بهتر است نوع هواخنک آن را تهیه کنیم یا نوع آب‌خنک؟
به علت ظرفیت پایین برودتی مینی چیلر، نوع هواخنک گزینه مناسب‌تری است. ضمناً نگهداری و کنترل آن نیز راحت‌تر است.
۲ـ آیا می‌توان از یک برج خنک کننده برای چند مینی چیلر استفاده کرد؟
اگر کنترلرها و سوئیچ‌های مناسبی در ورودی و خروجی هر دستگاه استفاده شود، امکان اتصال یک برج خنک کننده به چند مینی چیلر وجود دارد.
۳ـ مونتاژ و دمونتاژ چیلرهای آب‌خنک و هوا خنک چگونه است و کدام راحت‌تر است؟
جهت انتقال و جابجایی چیلر از محلی به محل دیگر بهترین انتخاب چیلر آب خنک است و این مسئله به دلیل ابعاد کوچکتر و آسیب پذیری کمتر قطعات آن است.
۴ـ اگر بخواهیم چیلر را در موتورخانه زیرزمین نصب کنیم، بهتر است از کدام نوع چیلر استفاده کنیم؟
به دلیل اینکه چیلر هوا خنک به گردش هوا روی کویل کندانسور نیاز دارد، امکان نصب آن در محیط بسته و فضای موتورخانه وجود ندارد؛ لذا در این شرایط باید از چیلر آب خنک استفاده کرد.
۵ـ راه‌اندازی اول فصل کدام نوع چیلر راحت‌تر است؟
به علت یکپارچه بودن چیلر هوا خنک، راه‌اندازی آن در دست گرما راحت‌تر است؛ اما در چیلر آب خنک به علت وجود برج خنک کننده و سیستم لوله کشی، راه‌اندازی زمان بر می‌باشد
